Yeni yapılan araştırmalara göre parasetamol gibi basit ağrı kesiciler, demans yani bunama ile ortaya çıkan bazı yan semptomlara karşı, pahalı ilaçlara göre çok daha etkili oluyor.
Bunama çoğu zaman beraberinde ajitasyon ve agresiflik gibi, aşırı heyecan ve gerginlikle kendini gösteren semptomlar getiriyor. Bu da hem hasta, hem de bakımını yapanlar için ek güçlükler yaratıyor. Ancak Norveç'te 350'den fazla demans hastasının katılımıyla yapılan bir araştırmaya göre, ağrı kesiciler hastalığın bu unsurları için daha etkin bir tedavi yolu sağlıyor. Uzmanlar ajitasyon ve agresifliğin temelinde hastanın başka şekilde ifade edemediği bir acının yatıyor olabileceğini düşünüyor.
Alternatif aranıyordu
Demans hastalarında sıkça aşırı heyecan ve gerginlikle kendini gösteren ajitasyonun giderilmesi için, genelde antipsikotik ilaçlar kullanılıyor. Ancak bu gevşetici ilaçlar demans belirtilerini kötüleştirebildiği gibi, inme veya ölüme varabilen riskli yan etkileri var. İngiltere'deki Alzheimer Cemiyeti bu nedenle uzun süredir doktorların alternatif tedavi yolları bulmasını istiyordu.
Araştırmayı yapan İngiliz ve Norveçli uzmanlar, bulgularını İngiltere Tıp Dergisi'nde (British Medical Journal) yayınladı. Norveç'teki bakımevlerinde yatan 352 orta ve ağır demans hastasını kapsayan araştırmada, hastaların yarısına her yemek sonrası ağrı kesici verildi, yarısı ise bilinen tedaviye devam etti. Uzmanlara göre sekiz hafta sonunda ağrı kesici verilen grupta ajitasyon semptomları yüzde 17 oranında azaldı. Bu, antipsikotik ilaçların sağladığı iyileşmeden daha yüksek bir oran.
Uzmanlar, eğer hastanın ağrıları uygun şekilde kontrol altına alınırsa, antipsikotik ilaçların gereksiz yere kullanılmasının önüne geçileceğini söylüyor. Araştırma ekibinin üyesi ve Alzheimer Cemiyeti araştırma birimi yöneticisi olan Profesör Clive Ballard, bulgularının büyük önem taşıdığına inanıyor. Ballard, "Demans hastalarında ağrıyı tespit etmek çok zor olduğundan, hâlihazırda ağrı tedavisi çok yetersiz" diyor. Ballard'a göre bulguları, hastaların yaşam kalitesini artırabilir.
İngiltere'de hükümet bir süredir antipsikotik ilaçların gerekli olmayan durumlarda yazılmasının önüne geçmek için bir program yürütüyor. Bakım hizmetlerinden sorumlu bakan yardımcısı Paul Burstow, çalışmanın sonuçlarını memnuniyetle karşıladı. Burstow'a göre bulgular aile hekimlerinin demans hastalarına hemen antipsikotik ilaçlar yazmaya girişmeden önce, ajitasyonun arkasında yatan nedeni bulmaya eğilmesi gerektiğini gösteriyor.