İzmir Tabip Odası üyesi Dr. Ergün Demir ve İstanbul Tabip Odası üyesi Dr. Güray Kılıç, kanser tedavisinde kullanılan çeşitli ilaçlara erişimde önemli sıkıntıların olduğunu belirterek, “İlaca erişimin kısıtlı olması beraberinde ciddi etik ve tıbbi sorunları da getirmektedir. Bu durum hastaların tedavisinin aksamasına neden olduğu gibi ilaçların merdiven altı ve karaborsada çok pahalıya satılmasına da yol açmaktadır” dediler.
Ayrıca Cumhuriyet gazetesinden Sibal Bahçetepe'nin haberine göre şubat ayında ilaç kur düzenlemesinde yüzde 20 gibi bir artış olacak. Zam öncesinde ise yine stok tartışmaları gündeme gelirken, özellikle kanser gibi hayati önem taşıyan ilaçların sayısının şu sıralar arttığı, bunun altında zam beklentisinin yattığı iddia edildi. İstanbul Eczacı Odası Başkanı Zafer Cenap Sarıalioğlu ise “Çözüm ilaç -kur düzenlemesinin güncel olması. Şu an bile zam beklentisi nedeniyle ithal ilaçların birçoğunun depolarda bulunamadığını biliyoruz” dedi.
Kanser hastalarının ‘dilek’i
2013’te dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın Edirne ziyareti sırasında önüne çıkarak kanser hastası yurttaşların ilaçlarına zor ulaştığını ve devletin çoğu tedaviyi karşılamadığını anlatmaya çalışan Dilek Özçelik, Türkiye’deki kanser hastaları için bir meşale yakmıştı. Bakan’ın kendisine vermeye çalıştığı parayı “Ben dilenci değilim” diyerek geri çeviren Dilek, “Görüyorum ki siz hiç çaresizliği tatmamışsınız” diyerek, kanser hastalarının içinde bırakıldığı çaresiz durumu tüm ülkeye duyurmuştu. Dilek’in 14 Ocak’taki cenaze töreninde babası Nevzat Özçelik, “Kızımla gurur duyuyorum, birçok kanser hastasının ilaçlarına kavuşmasına vesile oldu” demişti.
Şimdi o hayati ilaçlar, zam nedeniyle tekrar ulaşılması neredeyse mucize tedavi araçları haline geldi.
Nasıl, neden ve ne kadar zam?
İstanbul Eczacı Odası Başkanı Zafer Cenap Sarıalioğlu, Şubat ayında yapılacak kur düzenlemesi nedeniyle pek çok firmanın ilaçları piyasaya vermekten kaçındığını belirterek “Piyasada bulanamayan ve özellikle kan, kanser ilaçları gibi hayati önem taşıyan ithal ilaç sayısı her geçen gün artıyor. Buna bir de kur artışının gelmesi eklenince, firmaların bu güncellemeyi beklediğini görüyoruz” dedi.
‘Sürpriz değil’
Sarıalioğlu, özetle şunları söyledi: “Her yıl şubat ayında ilaç fiyat kararnamesinde düzenleme yapılır. Firmalar da şubat düzenlemesini bekliyor. Şu an bile ithal ilaçlarda fazla sayıda depolarda yok deniliyor. Zam geleceği için firmalar, ilaçları vermekten kaçınıyor. Hayati önem taşıyan ilaçların büyük kısmı yurt dışından döviz ile gelen ilaçlar. Döviz kurundaki güncelleme firmalar için önemli oluyor. Bu işin çözümü döviz kurunun güncel olmasıdır, böyle olursa ilaçlar yok olmaz. Bugün Avro 4.5 liralarda, ama siz ilaç kurunu 2.34 gibi bir yerde sabitlerseniz hayati önem taşıyan ilaçların bulunamaması da sürpriz değil. Bulunamayan ilaçlar nedeniyle hastaların tedavileri aksıyor, hatta yaşamlarını yitiren hastalar bile oluyor. Sağlıktan tasarruf olmaz. Sağlık Bakanlığı bu konuda tasarrufu düşünmeden ciddi tedbir almalı.”