Ticari Amaçlı Su Ürünleri avcılığını düzenleyen 3/1 sayılı tebliğ gereği Su Ürünleri av yasağı 15 Nisan 2014 tarihinde başladı, 31 Ağustos 2014 tarihinde sona erecek.
Su Ürünleri av yasakları Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından bilimsel, çevresel, ekonomik, sosyal hususlar ve balıkların genel üreme dönemi göz önüne alınarak, su ürünleri kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir işletilmesini sağlamak amacı ile düzenlenen av yasağı başladı.
Av yasağı süresince balıkçı tezgâhlarında daha çok kültür balıkçılığı yöntemi ile üretilen çipura, levrek ve alabalığın yanı sıra ithal edilen balıklar (kalkan, uskumru, barbunya, lahoz, orfoz vb) bulunabilecek. Bu balıkların yanı sıra av sezonu içinde avlanıp, uygun koşullarda dondurulan bazı balıkları da (istavrit ve hamsi gibi) balıkçı tezgâhlarında bir süre görmek mümkün olacak.
Su Ürünleri avcılığının serbest olduğu 2013-2014 av sezonunda halimize toplam 38.435 ton su ürünü gelmiş olup; bu miktarın 4.102 tonunu kültür balıkçılığı ürünü, 2.308 tonunu ithal su ürünleri, 15.647 tonunu hamsi, 1.250 tonu Lüfer, 8.121 tonunu istavrit, 1.795 tonunu palamut, 1.777 tonunu mezgit, 415 tonunu tekir oluşturmaktadır.
Av Yasağı Dönemde Balık Alırken Şu Hususlara Dikkat Edilmeli
• Özellikle tezgâhta taze olarak hamsi, uskumru bulunuyorsa alınmamalıdır. Çünkü bu balıklar donmuş ürünler olup, çözündürülerek taze balık gibi satılabilmektedir.
• Donmuş ürün muhakkak suretle tüketim aşamasında çözündürülmelidir.
• Çipura ve levrek balığı satın alırken deniz çipurası veya deniz levreği diye daha fazla ücret ödenmemelidir. Bu balıklarının irilerinin ayrılarak tezgâhlarda doğal deniz balığı adı altında satılması ihtimaline dikkat edilmesi gerekmektedir Çünkü doğal yolla elde edilen çipura ve levrek balığı yok denecek kadar az olup, çok seçkin restoran ve oteller tarafından tüketilmektedir.
Doğal Balık İle Kültür Balığı Nasıl Ayırt Edilir
• ÇİPURA: Doğadan yakalanan balığın karnı şişkin değil, düz bir şekildedir ve pullarının tamamı balığın üzerinde bulunur ve tırnağınızla kazımak isteseniz kolayca dökülmez. Derisi parlaktır. Solungaç kapağı üzerinde kırmızıya yakın turuncu leke çok bariz bir şekildedir.
Kültür çipurasında ise balığın karnı şiş, karın duvarları yağlı ve kalın, balığın pulları dökülmüş yada kolayca dökülebilir durumdadır. Balığın derisi mat, solungaç kapağı üzerindeki kırmızımsı leke çok açık renktedir.
• LEVREK: Doğadan yakalanan levreklerin pulları daha sert bir şekilde deriye yapışmış ve tamdır. Balığın bütün pulları üzerindedir. Derisi parlak ve gözler canlıdır. Açık renklidir.
Kültür levreğinde balığın sırtı koyu renklidir. Üzerindeki pullar yer yer dökülmüş olabilir. Derisi mattır.
• 15 Nisan-15 Haziran tarihleri arasında Kalkan balığı avcılığı yasak olup, ancak yukarıda ifade ettiğimiz gibi depoda uygun koşullarda muhafaza edilen ve ithalat yolu ile elde edilen kalkan balıkları tezgâhlarda görülebilir. Bu durumda bakanlık il ve ilçe müdürlüklerince verilmiş ithalat veya stok belgesi ibrazı istenebilir.
• Balık satın alırken avlanabilir minimum av boylarına ve avlanma zamanına dikkat edilmeli, yasak boyda ve avlanması yasak olan türler satın alınmamalıdır.
• Su ürünleri türleri, üreme dönemleri, boy ve tür yasakları, hangi mevsimde hangi balıkların tüketileceği, su ürünleri ile hazırlanan yemekler ile balıklar hakkında detaylı bilgilere İ.B.B Su Ürünleri Müdürlüğünün Web Sayfasından ( http://suurunleri.ibb.gov.tr ) ulaşıla bilinir.
Dengeli Beslenme İçin Balık Yıl Boyunca Tüketilmeli
Balık, diğer hayvansal gıdalara göre protein, enerji, vitamin, mineral madde ve sindirile bilirlik yönünden üstün bir gıda maddesidir. Çünkü balık proteini, aminoasit yönünden en zengin gıdaların başında gelmekte ve bağırsaklarda derhal aminoasitlere ayrılarak hemen sindirilebilmektedir.
Balıketinde yağ hem az, hem de kolesterolü parçalayan bir etkiye sahiptir. Bu nedenle de kolesterolü yüksek hastalara balık yemeleri tavsiye edilmektedir. Balık, aynı zamanda yağda eriyen vitaminler ve mineral madde bakımından da zengindir. Bu özelliklerinden dolayı balık, özellikle fiziki faaliyeti az olan meslek mensuplarının, çocuk, genç, hamile ve yaşlıların, kalp-damar ve sindirim yolları hastalarının beslenmesinde öneriliyor.
120 milyonu aşan nüfusu ile Japonya’da, bir kişi ortalama kendi ağırlığı kadar (70 kg) su ürünü tüketirken ülkemizde bu oran 7-8 kg civarındadır. Dünyada ortalama su ürünleri tüketim miktarı kişi başı 16 kg; AB ortalaması ise 22 kg’dır.
Su ürünleri tüketimi mevsimsel farklılıklar gösterdiği gibi bölgelerimiz arasında da farklılık göstermekte olup kıyı bölgelerimizde kişi başı tüketim 25kg; İç, Doğu ve Güneydoğu bölgelerimizde ise kişi başı tüketim 1kg’a kadar düşmektedir.
Son birkaç yıla kadar genellikle taze olarak tüketilen su ürünleri, günümüzde soğutma, dondurma, tuzlama, konserve, tütsüleme, kurutma, salamura gibi işleme ve muhafaza teknolojilerine tabi tutularak tüketicilere sunulmaktadır. Su ürünleri tüketiminin işleme ve dondurma yöntemleri ile tüm yıla yayılması sonucunda hem daha dengeli bir beslenme ve hem de fiyat istikrarı sağlanabilir.
