İTÜ
Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü'nden Doç. Dr. Tayfun Kındap ve Doç. Dr. Alper
Ünal'ın başında olduğu ekibin çalışmasına göre, İstanbul'da tanker emisyonuna
bağlı hastalıkların tetiklenmesi nedeniyle 4480 kişi erken ölüm yaşıyor.
4 bin 200 kişi kardiyovasküler hastalıklar nedeniyle, geri kalan 280 kişi ise
akciğer kanseri nedeniyle ölüyor. Doç. Kındap, Boğazlar'dan geçiş yapan
tankerlerdeki kükürt dioksit salınımının normalde 0.1 oranında olması
gerektiğini, ancak Türk Boğazları'ndaki ölçümlerde bu değerin 1.5 (normalin 15
katı) gibi yüksek bir değerde olduğunu vurgulayarak tehlikenin boyutlarına
dikkat çekti. Doç. Kındap, “1 tanker en az 100 aracın egzoz dumanına eşit
salınım gerçekleştiriyor. İstanbul'da 3 milyon araç var. Boğazlar'dan her yıl
50 bin tanker geçtiği düşünülürse bu 5 milyon araca eşdeğer” dedi.
Kındap, alınması gereken önlemleri de şöyle anlattı: “300 groston'un üzerindeki
tankerler sıkıntı yaratıyor. Boğazlar emisyon kontrol alanı ilan edilmeli.
Geçecek gemilere kaliteli mazot zorunluluğu getirilmeli. ABD'de her yıl 60 bin
kişi gemi emisyonlarına bağlı kanser ve solunum yetmezliği hastalıklarından
ölüyor. Kükürt dioksit partikülleri sadece kıyı kesimlerini etkilemiyor. Hava
ve rüzgârın etkisiyle şehrin iç bölgelerine kadar itiliyor. Belgrad Ormanı'nda
piknik yapan vatandaş bile etkileniyor.”
Hesaplama nasıl yapıldı@f0
Kındap, gemilerden kaynaklanan CO2 (karbon dioksit) emisyonlarının yıllık 30
milyon ton olduğunu ve partikül madde konsantrasyonlarında atmosferde 14 ug/m3
bir artışa sebep olduğunu söyledi. Bilim adamı, İstanbul'da yılda 4 bin 500
kişinin tanker kirliliğinden etkilendiğini nasıl hesapladıklarını ise şöyle
açıkladı: “Salınımın hava kirliliğine etkisi yüzde 25-50 arasında. Her 1
metrekare küp havada 10 mikrogram partikül madde artışı, hastalıklara bağlı
erken ölümleri tetikliyor. Dünya Sağlık Örgütü, metrekare bazında mikrogram
denklemiyle erken ölümleri tespit ediyor. Marmara Bölgesi nüfusunu 23 milyon
olarak baz aldık. Metrekare mikrogram formülasyonu, kat sayı hesabı ve partikül
madde formülüyle 4 bin 500 kişinin ölümü kükürt dioksit salınımı yüzünden erken
gerçekleşiyor.”